Μικρά Αγγλία του Παντελή Βούλγαρη

Μικρά Αγγλία": ευχαριστούμε κύριε Βούλγαρη

Αυτές τις μέρες προβάλλεται για πρώτη φορά η νέα ταινία, η δωδέκατη στη σειρά, του Παντελή Βούλγαρη, "Μικρά Αγγλία". Μας μεταφέρει σε μία άλλη εποχή, προερχόμενη από το ομώνυμο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη και σε μια πικρή, τραγική ιστορία. Αυτοί οι δύο δημιουργοί, μάς χαρίζουν μια συγκλονιστική κινηματογραφική εμπειρία. Τέτοια, που σε κάνει να μονολογείς: "αυτό είναι σινεμά!"

"Περίμενα ότι θα έβλεπα μια πολύ καλή ταινία, αλλά βρέθηκα να παρακολουθώ ένα αριστούργημα. Ουσιαστικό ψυχογράφημα μιας σκληρής κοινωνίας και μια συγκλονιστική ερωτική ιστορία που δεν καταλήγει σε μελό. Εξαιρετικές ερμηνείες από τους νέους ηθοποιούς αλλά και από τους παλαιότερους. Συνολικά μια προσεγμένη, ποιοτική δουλειά υψηλότατου επιπέδου, όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα".

Έτσι περιέγραψε ένας από τους επισκέπτες του in.gr/Σινεμά την εμπειρία του. Είχα ακριβώς την ίδια αίσθηση το πρωινό εκείνο που πήγα να παρακολουθήσω την προβολή της "Μικράς Αγγλίας" που γίνεται ειδικά για τους δημοσιογράφους, λίγες ημέρες πριν την επίσημη προβολή της. Πήγα να παρακολουθήσω μια πολύ καλή ταινία. Γιατί, τι άλλο θα μπορούσε να είναι μια ταινία που έκανε ο Παντελής Βούλγαρης, που γυρίστηκε στην πανέμορφη Άνδρο και που είναι η κινηματογραφική μεταφορά ενός από τα πιο συγκλονιστικά μυθιστορήματα της ελληνικής λογοτεχνίας των τελευταίων χρόνων, δια χειρός της συζύγου του, Ιωάννας Καρυστιάνη;

Και όμως! Όταν η προβολή ολοκληρώθηκε, δυόμισι -καθόλου κουραστικές ώρες - μετά, ήμουν καθηλωμένη, ενθουσιασμένη, συντετριμμένη, έκπληκτη. Έκπληκτη από τη φωτογραφία, από τα λαογραφικά στοιχεία που διαπότιζαν όχι τυχαία όλη την ταινία, από τον τόπο, την Άνδρο, από τις αισθαντικές ερμηνείες των φρέσκων πρωταγωνιστών που τόσο επιδέξια και σοφά επέλεξε ο Παντελής Βούλγαρης, αφήνοντας στους νεανικούς ώμους τους, το μεγάλο βάρος της ερμηνείας. Έκπληκτη έμεινα και από τη μουσική της Κατερίνας Πολέμη που απέδιδε απόλυτα την κάθε στιγμή και ήταν παντρεμένη με τον τόπο και τη φύση. Έκπληκτη, με το κινηματογραφικό βάθος που έδωσε στους χαρακτήρες του ο Βούλγαρης – για το μυθιστορηματικό βάθος γνώριζα ήδη, αλλά η κινηματογραφική απόδοση είναι ένα άλλο πράγμα – έκθαμβη από τις εικόνες που μιλούσαν τις λέξεις!

Την ιστορία άλλοι την ξέρατε, άλλοι την έχετε διαβάσει αυτές τις μέρες που παρουσιάζεται η ταινία από τα media. Πρόκειται για την ιστορία ενός μεγάλου έρωτα και μιας μεγάλης καταστροφής. Ένα μοιραίο λάθος καταστρέφει μια ολόκληρη οικογένεια. Τη μάνα, τις δυο κόρες τους δυο γαμπρούς. Το μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη μας μεταφέρει στην Άνδρο κάπου γύρω στο 1930. Από τη μια δυο γυναίκες, δυο αδελφές, η Όρσα και η Μόσχα, με την αυστηρή μητέρα που προσπαθεί να τις καλοπαντρέψει, από την άλλη το παραδοσιακό θέμα της ναυτοσύνης. Γνωστή η Άνδρος για τους ναυτικούς της και σχεδόν μονόδρομος η επιλογή των γυναικών να παντρευτούν ναυτικό. Κι ενώ εκείνος βολοδέρνει στις θάλασσες του κόσμου, εκείνες μένουν πίσω, μόνες, μεγαλώνοντας παιδιά. Μεσολαβεί και ο πόλεμος…Ένα μεγάλο μυστικό αποκαλύπτεται και ένα τυφώνας εξελίξεων προκύπτει.

Αυτά όμως θα τα δείτε αναλυτικά επί της οθόνης και καλό είναι, όσοι κάποτε διαβάσατε το βιβλίο, να μην το ξαναθυμηθείτε πριν δείτε την ταινία. Είναι τόσο άξια κινηματογραφημένη, που είναι περιττό. Διαβάστε το βιβλίο μετά και κάντε τις συγκρίσεις σας. Σίγουρα η ταινία δεν αδικεί το μυθιστόρημα. Και αντίστροφα.

Η δωδέκατη ταινία του Βούλγαρη, «Μικρά Αγγλία», έχει καταφέρει κάτι εκπληκτικό. Σε μία περίοδο τόσο δεινή για τη χώρα μας, κι εμάς τους ίδιους, που παλεύουμε προκειμένου να κρατήσουμε ηθικό ακμαίο και μια αξιοπρεπή διαβίωση, ο κόσμος μιλά για μια ταινία.

«Να πάμε να δούμε την ταινία του Βούλγαρη, ακούγεται ότι είναι εκπληκτική». Το ακούω συνέχεια γύρω μου εδώ και μέρες.

Η επιτυχία δεν είναι τυχαία, παρόλο που το θέμα δεν έχει άμεση σχέση με το σήμερα. Έχει όμως αλήθεια, διαχρονικότητα και οικουμενικότητα.
Έχει ανθρώπινο πόνο – που δεν είναι σε καμία περίπτωση μελό – έχει έρωτα πραγματικό (μια γυναίκα κι ένας άντρας που αγαπιούνται από παιδιά ως το τέλος της ζωής τους), έχει μοναξιά – πόσο δύσκολο αλήθεια είναι να μένεις πίσω και να περιμένεις - αυτό δεν είναι κάτι αντίστοιχο με τις σημερινές οικογένειες, όπου οι γονείς, αναγκάζονται να λείπουν ώρες ατελείωτες από το σπίτι προκειμένου να εξασφαλίσουν τα προς το ζην, ή με τους γονείς που πάλεψαν μια ζωή για να δουν στις μέρες μας τα παιδιά τους μετανάστες; Έχει θυμό που αφρίζει όπως τα κύματα στο φουρτουνιασμένο Αιγαίο. Και μετάνοια έχει και συγχώρεση έχει και καημό.

Κι έχει αυτή η ταινία αυθεντικό ρομαντισμό και μια ευαισθησία στην εικόνα, που συγκινεί…

Ευχαριστούμε κύριε Βούλγαρη…

Τζένη Παπαγεωργίου 

Διαβάστε λεπτομέρειες για την ταινία και τους συντελεστές της εδώ
Δείτε το trailer, την υπόθεση και τις αίθουσες προβολής εδώ

Πλήρες φωτογραφικό άλμπουμ στη σελίδα της ψυχαγωγίας στο facebook

Η ταινία προβάλλεται σε 110 αίθουσες την πρώτη εβδομάδα προβολής της, που ξεκινά από τις 5/12

Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την ταινία και τα γυρίσματα

• Η ταινία γυρίστηκε μέσα σε 9 εβδομάδες με πολλά εξωτερικά γυρίσματα σε Χώρα, Λιβάδια, Συνετί, Αλαμανιά, Στενιές, Βόρη, Λάμυρα και άλλα χωριά της Άνδρου.

• Η ιδέα για το βιβλίο προέκυψε τυχαία. Σύμφωνα με τη συγγραφέα, Ιωάννα Καρυστιάνη: «Ένας παλιός συμφοιτητής με φώναξε για έναν καφέ στο σπίτι του και είδα τις φωτογραφίες πέντε πνιγμένων ναυτικών σε κάδρα. Μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα άλλαξαν όλα μέσα μου. Ένιωσα ένα τεράστιο σοκ και αναρωτήθηκα πώς ένα σπίτι μπορεί να αντέξει τέτοιο πένθος. Στην Άνδρο σχεδόν όλα τα σπίτια είναι λαβωμένα από ναυάγια. Αυτό με έκανε να αγαπήσω παράφορα το νησί και τη ναυτική ζωή και αποφάσισα ότι ήθελα να γράψω ένα βιβλίο γι’ αυτό το θέμα».

• Όσο για την κινηματογραφική μεταφορά της ταινίας: «Ένα βράδυ στην Άνδρο, κάποιοι Ανδριώτες μας πρότειναν να το βάλουμε μπροστά με τη στήριξη τους. Μετά από παραίνεση του Παντελή (Βούλγαρη) ανέλαβα να γράψω το σενάριο, έχοντας στο νου μου ότι αυτό θα έπρεπε να λειτουργεί αυτόνομα» θυμάται η Ιωάννα Καρυστιάνη.

• Για τα σκηνικά της ταινίας, η παραγωγή δεν κατέφυγε στην ενοικίαση και μεταφορά επίπλων και αντικειμένων από την Αθήνα. Από άποψη, θέλησε να συνθέσει τη σκηνογραφική εικόνα και ατμόσφαιρα σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους αποκλειστικά από αυθεντικά ανδριώτικα «υπάρχοντα». Ανέσυρε, επέλεξε, επιδιόρθωσε, συνδύασε κομμάτια από δεκάδες αρχοντόσπιτα και λαϊκά σπίτια που οι Ανδριώτες τα άνοιξαν και διέθεσαν για τις ανάγκες της ταινίας. Το νησί φυλάει πολλούς θησαυρούς. Υπάρχουν δεκάδες σπίτια-μουσεία μνήμης της ναυτικής περιπέτειας.

• Ο θείος του Σπύρου, Αιμίλιος, στην ταινία απέκτησε και ποδήλατο για τις μοναχικές περιπλανήσεις στις ερημιές του νησιού. Είναι το ποδήλατο του αλησμόνητου τυπογράφου Αντώνη Πολέμη, εμβληματικής φιγούρας της Χώρας, με πολλούς αγώνες για τον πολιτισμό, πλούσια μόρφωση και μεγάλη καρδιά. Η εικόνα του ποδηλάτη Αιμίλιου παραπέμπει στον ακριβό φίλο που «έφυγε» πριν από ενάμιση χρόνο.

• Οι Ανδριώτες συνήθως είναι άνθρωποι κλειστοί και η εξήγηση βρίσκεται στη ναυτική σφραγίδα της κοινωνικής συμπεριφοράς. Τον προηγούμενο χειμώνα ανοίχτηκαν, κουβέντιαζαν, τραγουδούσαν, κουβαλούσαν τσάντες και μπαούλα με ενθύμια, έπαιξαν με κέφι κομπάρσοι σε ημερήσια και νυχτερινά γυρίσματα. Η εξήγηση βρίσκεται στην ελκυστική περιπέτεια του σινεμά, μια πολύ ζωηρή συλλογική εμπειρία κίνησης και δημιουργίας, ιδίως σε άχαρους, δραματικούς καιρούς για τους ανθρώπους και τον τόπο μας.

• Τα κεντήματα της νεαρής ζωντοχήρας που απεικονίζουν τα ναυάγια τα οποία έχουν σφραγίσει το νησί είναι σχεδιασμένα από την Ιωάννα Καρυστιάνη. Κεντήθηκαν τέσσερα και τελικά στην ταινία παίζουν δύο.

• «Όποιος πνίγηκε, μετάνιωσε» είναι η φράση ορόσημο του καπετάνιου Σπύρου Μαλταμπέ, ενός από τους πρωταγωνιστές της ιστορίας, που αναφέρεται στον αγώνα που οφείλει να κάνει κάθε άνθρωπος στα δύσκολα . Στη γερμανική μετάφραση του βιβλίου ο μεταφραστής δεν μπόρεσε να αποδώσει ακριβώς τη φράση – η οποία είναι και επικεφαλίδα του τρίτου κεφαλαίου- και κατέληξε σε μια εκδοχή της γνωστής παροιμίας-φράσης «ο καλός καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται».

Αφιέρωμα στη Μικρά Αγγλία του Παντελή Βούλγαρη

Από τη "Μικρά Αγγλία" ως τον Ντάγκλας και το "Behind the Candelabra"

Πηγή: in.gr